Nội Dung Chính
iPhone đang là “cỗ máy in tiền” của Apple nhưng vòng đời của nó đã quá dài và thời gian ngự trên đỉnh cao trước khi bị thay thế được dự đoán sẽ không còn lâu nữa.
Ra đời giữa năm 2007, iPhone nhanh chóng loại iPod để trở thành “con gà đẻ trứng vàng” ở Apple. Từ năm tài khóa 2008 đến 2016, số lượng iPhone xuất xưởng tăng từ 11,6 triệu lên tới 211,9 triệu máy, trong khi doanh thu hàng năm của hãng nâng từ 32,5 tỷ USD lên 215,6 tỷ USD.
iPhone góp công lớn giúp Apple hạ bệ hai ông hoàng của làng di động là Nokia và BlackBerry, trong khi làm lép vế những gã khổng lồ như Microsoft hay Intel. Apple đang là công ty có giá trị nhất thế giới với vốn hóa thị trường 750 tỷ USD. Tuy nhiên, mẫu smartphone duy nhất của họ đang chuẩn bị bước sang đời thứ 11 – vòng đời dài chưa từng có với bất cứ điện thoại nào trên thị trường.
Tầm quan trọng của iPhone với Apple
Lễ công bố iPhone thường niên có thể không phải sự kiện lớn nhất, nhưng là sự kiện được mong chờ nhất đối với người tiêu dùng, các nhà phân tích, nhà đầu tư và nhà báo trong lĩnh vực công nghệ. Tuy nhiên, nhu cầu mua sắm iPhone đang giảm rõ nét do sự vươn lên của các đối thủ Android cùng sự bão hòa ở các thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc. Con số 211,9 triệu máy xuất xưởng năm ngoái thực ra đã giảm 8% so với mức 231,2 triệu máy năm 2015.
Các chuyên gia kỳ vọng iPhone 8 (iPhone X) kỷ niệm 10 năm sẽ mở ra cánh cửa mới cho Apple nhờ những thay đổi đáng kể sau ba thế hệ giữ nguyên thiết kế. iPhone 8 được cho là có nắp lưng bằng kính, màn hình OLED không viền, sạc không dây cùng một loạt cải tiến khác về phần cứng. Chuyên gia Simona Jankowski của Goldman Sachs tin rằng doanh số iPhone sẽ đạt 230 triệu trong năm 2017.
Apple sản xuất iPhone với phí linh kiện khoảng 200 USD và bán giá hơn 600 USD. Dù phải tính cả công nghiên cứu và phát triển, quảng cáo, phân phối… mức chênh lệnh này vẫn lớn hơn nhiều so với các nhà sản xuất thiết bị Android vốn đang phải bán điện thoại với số lãi nhỏ để lôi kéo người dùng. Theo thống kê của Strategy Analytics, Apple đang thâu tóm 79%, tức 44,9 tỷ USD, trong tổng lợi nhuận 54 tỷ USD năm 2016 của thị trường smartphone.
Công ty có trụ sở tại Cupertino (Mỹ) chỉ “nhường” gần 10 tỷ USD cho các nhà sản xuất còn lại. Trong số đó, Samsung hưởng nhiều nhất với 8,3 tỷ USD (14,6%), bằng một phần năm so với Apple. Ba công ty Trung Quốc là Huawei, Oppo và Vivo chia nhau khoản tương ứng là 1,6%, 1,5% và 1,3% trong khi các tên tuổi lớn khác như LG, HTC, Sony, Lenovo/Motorola gần như không có lãi.
Apple ‘trói’ người dùng như thế nào
iPhone cũng cho thấy cách Apple đang giữ chân khách hàng. Một khi bỏ tiền ra mua ứng dụng, nhạc, game… trên App Store và iTunes, người dùng hầu như sẽ không muốn từ bỏ chúng để chuyển sang Android. Trong khi đó, người dùng Android dễ dàng chuyển đổi điện thoại của các thương hiệu khác nhau mà không sợ mất các nội dung Google Play.
Sự trung thành này là bàn đạp lý tưởng cho Apple phát triển dịch vụ như App Store, iTunes, iBooks, AppleCare, Apple Pay và Apple Music. CEO Tim Cook từng đặt kỳ vọng các dịch vụ và phần mềm năm nay của hãng sẽ tạo ra nguồn thu lớn để nếu tách riêng thành một công ty độc lập thì công ty đó cũng đủ khả năng góp mặt trong danh sách Fortune 100.
Con dao hai lưỡi
Có thể thấy iPhone là con dao hai lưỡi đối với Apple. Ngày nào doanh số iPhone còn tăng, các nhà đầu tư còn vui vẻ. Nhưng một khi mối quan tâm đến sản phẩm này giảm dần, Apple sẽ tụt dốc trừ khi có thiết bị hoặc dịch vụ khác đủ mạnh để thay thế.
Để tìm được một sản phẩm “hot” ngang với iPhone hiện nay không hề dễ với Apple. Doanh số Mac tăng lên còn doanh số iPad giảm đi trong quý vừa qua, nhưng cả hai cộng lại cũng chỉ chiếm vỏn vẹn 16% tổng doanh số của Apple. Apple Watch – thiết bị phần cứng hoàn toàn mới đầu tiên được Tim Cook tung ra ở thời “hậu Steve Jobs” quá bé nhỏ nên không được nhắc riêng mà bị xếp chung vào mục “Những sản phẩm khác” trong báo cáo tài chính cùng với iPod, Apple TV, tai nghe Beats.
Vòng đời của iPhone đã quá dài, iPad mất dần sức hút, trong khi Apple Watch không bùng nổ như kỳ vọng. Dù iPhone có thành công thì cũng đến ngày bị đào thải, nhường đường cho những “gương mặt” mới hơn. Apple được cho là đang âm thầm phát triển những giải pháp khác thay vì quá phụ thuộc vào iPhone. Gần đây, họ đã đầu tư những khoản tiền lớn cho nghiên cứu và phát triển – dấu hiệu chứng tỏ các sản phẩm mới mẻ hơn sẽ sớm ra đời, có thể là TV mang thương hiệu Apple, xe hơi không người lái hay thiết bị thực tế ảo.
