Không phải chỉ khi McDonald’s tuyên bố sẽ mở cửa hàng tại TP.HCM vào năm sau thì giới doanh nhân Việt Nam mới chú ý tới đại gia thức ăn nhanh này. Và cũng không ít doanh nhân muốn tự xây dựng một chuỗi thức ăn nhanh cỡ McDonald’s tại quê nhà.
Để có được một chuỗi thành công như McDonald’s, cần nhiều yếu tố, kể cả những thứ doanh nhân không chủ động được, như quốc tịch, lịch sử và sự may mắn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trước hết phải có được 4 điều cơ bản mà nhờ nó, McDonald’s đã thành công trong bao năm qua.
Theo Chaitali Waychal, nữ đầu bếp nổi tiếng tại Mỹ, từng được đào tạo bài bản từ các trường nấu ăn tại Pháp và làm đầu bếp cho nhiều nhà hàng, khách sạn lớn, McDonald’s có 4 điều được duy trì ổn định qua thời gian và không gian.
Đầu tiên, nhãn hàng này mang lại sự an tâm cho thực khách, đặc biệt là người đi du lịch hay người nước ngoài mới tới một nước khác. Lạ nước lạ cái, không biết món nào hợp với mình, quán hàng này bán rẻ hay đắt, họ vào McDonald’s như một lựa chọn an toàn.
Ở đó, giá cả một suất ăn không chênh lệch quá nhiều so với mức giá họ đã quen thuộc ở nước mình. Đặc biệt, họ biết chắc rằng món ăn này sẽ có hương vị giống hệt thứ họ ưa thích và quen ăn ở quê nhà. Sẽ không có vị quá mạnh hay mùi quá lạ khiến họ phải bỏ dở bữa ăn ngay từ miếng đầu tiên. Chất lượng và kiểu thức ăn không đổi ở tất cả các cửa hàng là điều tạo nên ấn tượng an tâm đầu tiên cho thực khách. Yên tâm với chút gì trong bụng rồi, người ta mới thoải mái đi thử các món lạ và “mạo hiểm” khác nơi xứ người.
Ở góc độ này, Phở 24 đã từng thuyết phục được thực khách nước nhà nhờ đảm bảo sự đồng nhất về chất lượng và hương vị cũng như giá cả mỗi suất phở. Khởi đầu với mức giá 24.000 đồng/tô và bánh phở kiểu Hà Nội với nước dùng được xử lý như nhau ở tất cả các quán của mình từ Bắc chí Nam, Phở 24 khiến người Nam ra Bắc hay Bắc vô Nam yên tâm bước vào gọi 1 tô.
Ở chiều ngược lại, đàn anh của Phở 24 là Phở Nam Định trăm năm hay Phở Hà Nội truyền thống dù có lịch sử lâu bền lại không tạo được sự an tâm như thế. Người ta ngần ngại không biết quán này xử lý nước phở còn nặng mùi bò hay không, quán kia dùng bánh phở loại gì, thịt bò thật hay là thịt trâu giả dạng… Xe đang bon nhanh trên đường và khi những câu hỏi đó chạy qua đầu thì người ta cũng đã đi quá mất cái quán kia rồi.
Yếu tố thứ 2 mà người ghiền McDonald’s nào cũng biết là cửa hàng của hãng luôn mở rất khuya, thậm chí có nơi mở 24/24h. Điều này đặc biệt có ý nghĩa với giới trẻ và du khách, những người tranh thủ thời gian ban ngày để đi khám phá và muốn tạt qua làm ổ bánh lót dạ lúc nửa đêm.
Ở Việt Nam, không có nhiều hàng quán mở thâu đêm suốt sáng như vậy. Có nơi chính quyền không cho phép mở khuya gây mất trật tự công cộng, có nơi lại là điểm đến của không ít thành phần phức tạp, không đảm bảo an toàn ngay từ ấn tượng đầu tiên cho khách. Ở Việt Nam, mở thâu đêm chủ yếu là các quán bar. Và quán bar vẫn thường đông khách, cả Tây lẫn ta.
Yếu tố thứ 3 mà McDonald’s đã làm được gần như thuộc về vấn đề bí quyết. Hãng đã đạt đến độ tinh tế để tạo nên những sản phẩm mang đậm các vị cơ bản. Chẳng hạn, hăm bơ gơ nóng mang mang vị béo hấp dẫn, các món rán mang vị mặn đặc trưng gợi nhớ tới muối ở mức độ nhẹ nhàng, soda lạnh uống cùng thêm vào vị ngọt quen thuộc. Tất cả gợi dậy vị giác rất mạnh cho người ăn, như một thứ gây nghiện.
Làm điều này tưởng dễ, vì chỉ cần nhấn mạnh các vị cơ bản, song lại khó ở chỗ, cần đạt tới độ tinh tế cao để vừa kéo thực khách lại bằng các vị quen thuộc, vừa tạo được điểm nhấn để khách nhớ rằng tập hợp vị đó chỉ có ở McDonald’s.
Ở Việt Nam, dường như chuỗi nhà hàng kinh doanh các món cuốn truyền thống Wrap & Roll đã làm được điều này, khi các hương vị quê hương dân dã quen thuộc được họ chế biến cầu kỳ và đạt tới độ tinh tế khá cao. Các loại nước chấm của họ vừa quen thuộc, vừa đặc biệt riêng có của quán. Bà Nguyễn Thị Kim Oanh, chủ chuỗi Wrap and Roll, cho biết nước chấm có loại được làm từ nước mắm và có cả loại làm từ tương và thịt gia cầm xay trộn vào.
Quay lại McDonald’s, yếu tố quan trọng nhưng không phải là cuối cùng, đã tạo nên chất lượng chung của họ, là dịch vụ đẳng cấp cao. Việc chú trọng đào tạo, nhiều khi ở mức độ khắc nghiệt, đã mang lại cho chuỗi này chất lượng dịch vụ đồng nhất và hiệu quả.
Ở nhiều nước và cả Việt Nam, nhất là ở Sài Gòn, chất lượng dịch vụ cũng luôn được đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên, tất cả chỉ dừng lại ở mức độ hiếu khách, ân cần, lịch thiệp và chiều khách, mà chưa thể đạt tới trình độ của McDonald’s: phục vụ rất nhanh, đồng nhất và hiệu quả tối đa ở từng suất gọi. Và chất lượng này được đảm bảo gần như giống nhau ở tất cả các nước họ đặt cửa hàng.
Theo ông Kao Siêu Lực, Giám đốc doanh nghiệp Bánh kẹo Á Châu (ABC), kinh doanh thức ăn nhanh đang là con gà đẻ trứng vàng ở thị trường Việt Nam. Ngoài việc làm nhượng quyền cho các đại gia nước ngoài, hẳn cũng có không ít doanh nhân đang ấp ủ tham vọng tạo dựng cho Việt Nam một thương hiệu thức ăn nhanh đạt đẳng cấp ngang ngửa các chuỗi quốc tế. Như đã nói ở trên, sẽ cần rất nhiều yếu tố, kể cả may mắn, song họ có lẽ sẽ phải lưu tâm tới 4 yếu tố thực tế đã duy trì được thương hiệu McDonald’s xuyên qua thời gian và không gian.
