Nội Dung Chính
Công nghệ càng hiện đại, con người càng có cơ hội để lười thêm. Và dân văn phòng sẽ có thêm cơ hội để lười nhưng vẫn chăm sóc được cái bao tử bằng những dịch vụ giao đồ ăn với những cái tên như deliveryNow hay Ahamove.
Bức tranh thị trường
Giao đồ ăn đang là một lĩnh vực rất được quan tâm của giới đầu tư khởi nghiệp trên thế giới nói chung. Trong năm 2014 đã có hơn 1 tỉ USD được rót vào thị trường này, tăng gấp 4 lần so với năm ngoái. Theo CB Insights, đã có nửa tỉ USD dành cho thị trường này chỉ trong quý I/2015.
Cạnh tranh khốc liệt là vậy nhưng lĩnh vực này chỉ đang chiếm một tỷ trọng rất khiêm tốn, chỉ 1% trong lưu lượng Internet hiện nay. Nên đây vẫn là sân chơi màu mỡ. Và sự chuyển dịch từ online nói chung lên thiết bị di động nói riêng lại càng là tiền đề tốt cho lĩnh vực này vì nó vốn đòi hỏi sự cơ động do di chuyển nhiều.
Với sự bùng nổ của smartphone, ai cũng có thể trở thành một nhân viên giao hàng với những tài sản vốn có của mình là xe máy, điện thoại.
Các loại hình dịch vụ
Trận chiến giao đồ ăn gồm 3 loại hình dịch vụ: cung cấp thông tin và hỗ trợ đặt món (được gọi với từ chuyên ngành là marketplace), hỗ trợ đặt món kiêm giao đồ ăn (từ chuyên ngành là on-demand delivery) và ẩm thực kiểu 2.0 (từ chuyên ngành là fast-food 2.0).
Loại hình marketplace ý chỉ những trang web chỉ cung cấp thông tin về món ăn và hỗ trợ đặt món nhưng không can thiệp vào quá trình giao đồ ăn đến cho khách hàng. Việc này do phía nhà hàng đảm nhận. Trên thế giới thì có các đại diện như JustEat, Grubhub còn ở Việt Nam là Vietnammm hay DiaDiemAnUong. Loại hình dịch vụ này thường lấy phí 10-15% từ phía nhà hàng.
Loại thứ hai là on-demand delivery. Tức vừa kiêm nhận đơn đặt món vừa kiêm khâu giao đồ ăn. Vì công việc phải đảm nhận là nhiều hơn loại marketplace nên nhà cung cấp thường lấy 20-25% phí dịch vụ. Ở Việt Nam có các đại diện như Foodpanda, deliveryNow.
Loại thứ ba, fast-food 2.0 cũng tương tự hai việc mà loại hình on-demand delivery phải làm nhưng điểm nhấn là ở thời đại công nghệ dần dần có thể thay thế các hoạt động truyền thống mà qua đó các đơn vị kinh doanh ẩm thực có thể dần loại bỏ đi các chi phí hoạt động truyền thống như thuê mặt bằng, giảm thiểu nhân viên phục vụ và thậm chí chỉ cần nấu ăn ngon, hình ảnh bắt mắt là có thể tìm đến các nhà cung cấp fast-food 2.0 để bán hàng.
Bên trên là nhận định về ba loại hình dịch vụ được đưa ra bởi Martin Mignot, một thành viên ban giám đốc của Delieveroo, một doanh nghiệp khởi nghiệp đi theo loại hình on-demand delievery.
Tuy nhiên, ở Việt Nam đang mạnh một loại hình. Không thể gọi là loại hình thứ 4 vì người dùng không thể đặt món qua đơn vị này mà họ chỉ cung ứng lực lượng giao hàng cho 3 loại hình nêu trên. Thay vì từng nhà hàng, Foodpanda hay deliveryNow tự xây dựng đội ngũ giao hàng cho riêng mình thì sẽ có một đơn vị đứng ra chuyên cung ứng nhân lực giao hàng. Khi đó chi phí bình quân mà từng đơn vị phải trả sẽ ít hơn mà lại có lực lượng đông đảo hùng hậu hơn. Sự cộng hưởng như vậy luôn có lợi cho các bên sử dụng dịch vụ. Đơn vị đi tiên phong trong mô hình này là Ahamove, một sản phẩm của công ty Giao Hàng Nhanh – một doanh nghiệp khởi nghiệp đang rất đình đám trong lĩnh vực logistics.
Với lợi thế là công ty công nghệ, các doanh nghiệp này sẽ tích góp dữ liệu về người dùng. Ngày qua ngày, họ sẽ biết được khách nào thích ăn những món nào, thường hay đặt vào khung giờ nào, đi những cung đường nào. Như vậy, cả phía nhà hàng lẫn đơn vị giao nhận đều có thể chủ động nguồn lực một cách tối ưu hoá mà vẫn duy trì được hoạt động và doanh thu. Vì con đường đến bao tử khách hàng là một con đường dịch vụ “bất tử”, vì “có thực mới vực được đạo”. Thậm chí khi nắm bắt được thói quen của người dùng nhưng thấy một chu kỳ nào đó người dùng không đặt món thì có thể khuyến khích họ bằng một món tặng kèm hay % giảm giá.
Tại Mỹ và một số nước châu Âu, Uber cũng đang thử nghiệm loại hình dịch vụ UberEAT để giao đồ ăn. Như vậy, với UberEAT hay Ahamove, lực lượng giao nhận có thể đến từ bất kỳ ai có xe máy và smartphone. Mô hình này còn có thể mở rộng ra giao bất cứ món đồ gì, giao báo, giao sữa vào sáng sớm chẳng hạn và thậm chí người giao có thể đi xe đạp. Công nghệ đang thay đổi thói quen của chúng ta mỗi ngày.
