Khi Facebook xuất hiện vào 5 năm trước, thế giới đồng thời cũng có được một hình dung khá sinh động về con người của Mark Zuckerberg.
Hình ảnh của Zuckerberg lúc bấy giờ hệt như trong bộ phim The Social Networkdo nam diễn viên Jesse Eisenberg thủ vai Zuckerberg: một tỷ phú trẻ nhiệt huyết và tách biệt với xã hội, luôn mặc chiếc áo hoodie ngay cả trong các cuộc họp quan trọng với những chuyên gia tài chính hay hội đồng công ty. Trong vài năm gần đây, Zuckerberg đã nỗ lực để xây dựng hình ảnh của mình theo một hướng khác đi.
Gần cuối năm 2014, anh bắt đầu tổ chức các buổi trò chuyện với mọi người khi đến bất cứ nơi nào trên thế giới, với nhiều chủ đề khác nhau từ bài học về khởi nghiệp cho đến chuyện món pizza yêu thích của anh. Những buổi trao đổi đó đều được đăng tải trên trang Facebook cá nhân của Zuckerberg, xen kẽ tin tức về các sự kiện nổi bật của công ty với những hình ảnh cá nhân tập trung vào cuộc sống của một ông bố trẻ, và trả lời bình luận của mọi người. “Những gì Zuckerberg đã học được trong hai năm qua là hình ảnh của mình trên mạng xã hội cần phải được kiểm soát”, David Charron, người dạy khởi nghiệp kinh doanh tại Đại học California tại Berkeley nói. “Và cậu ấy chỉ đơn giản là trưởng thành hơn”.
Zuckerberg tại một buổi nói chuyện tại Lagos. Ảnh: Facebook.
Zuckerberg được giúp đỡ khá nhiều trong việc xây dựng trang Facebook cá nhân của mình. Thông thường, có hàng tá nhân viên của Facebook sẽ quản lý các tin tức của anh trên Internet, giúp anh viết các bài đăng và bài phát biểu, và một tá nhân viên khác làm nhiệm vụ kiểm soát thảo luận hoặc xóa đi các bình luận spam trên trang của anh, theo lời của 2 nhân vật thân cận với Mark cho biết. Họ cũng nói rằng Facebook cử các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp đi theo chụp ảnh Zuckerberg khi anh chạy bộ ở Bắc Kinh hay lúc đọc sách cho con gái mình. Một trong số các nhiếp ảnh gia đó là Charles Ommanney, người gần đây nổi tiếng với chuỗi hình ảnh về khủng hoảng tị nạn cho tờ Washington Post. Nữ phát ngôn viên Vanessa Chan nói rằng Facebook là cầu nối dễ dàng để các nhà quản lý tương tác với những đối tượng khác nhau.
Thực tế là rất nhiều giám đốc điều hành có những người quản lý hình ảnh của mình, nhưng quy mô đội ngũ của Zuckerberg lại lớn hơn nhiều. Vì hình ảnh cá nhân của Zuckerberg cũng chính là hình ảnh của công ty, hình tượng mới của anh đã tác động tích cực đến số lượng người sử dụng Facebook. “Tôi nghĩ rằng không có nhiều lãnh đạo công tycó thể cảm thấy thoải mái khi chia sẻ đời tư và việc kinh doanh của mình như anh ấy”, theo lời của Fred Cook, Giám đốc Đại học Nam California, chuyên ngành PR và cũng là người đã làm việc với Jeff Bezos và Steve Jobs.
Facebook là một mạng xã hội đặc biệt. Giám đốc điều hành của Facebook Sheryl Sandberg đã sử dụng trang cá nhân của mình để thảo luận về vấn đề bất bình đẳng giới và về cái chết đột ngột của chồng cô. Các nhân viên nói rằng với Facebook, mọi người luôn đồng nhất hình ảnh của Zuckerberg với hình ảnh của công ty. Nếu mọi người nghĩ Zuckerberg mới mẻ và đầy sức hút, thì Facebook cũng mới mẻ và đầy sức hút. Điều đó giải thích cho những nỗ lực tham vọng hơn gần đây của đội ngũ PR để đưa CEO của họ trở thành như Iron Man.
Tháng mười hai vừa qua, Zuckerberg cùng vợ, con gái, cha mẹ và chú chó của mình xuất hiện trong một loạt các đoạn video kể về một năm dài anh nỗ lực để tạo ra một thiết bị thông minh giống như Echo của Amazon.com. Zuckerberg đặt tên thiết bị đó là Jarvis, tương tự với người trợ lí ảo AI của Robert Downey trong các bộ phim của Marvel.
Đội ngũ Facebook đã quay một video từ máy quay cầm tay của Zuckerberg, một video từ vợ anh – Priscilla Chan, và một từ Jarvis – được lồng tiếng bởi nam diễn viên Morgan Freeman. Trong đó có cả một số khoảnh khắc khá ngượng ngập, ví dụ như cảnh khi Zuckerberg yêu cầu Jarvis phát một bài hát hay của Nickelback, và giọng nói Freeman đáp lời rằng không có bất kỳ bài hát nào như thế.
Những nỗ lực PR có vẻ đã mang lại hiệu quả. Các bài viết của Zuckerberg thường nhận được ít nhất vài trăm nghìn lượt chia sẻ và video về Jarvis thì đạt tới hơn một triệu. Fred Cook (Đại học Southern California) cho biết cậu con trai 18 tuổi của ông đã theo dõi trang của Zuckerberg và nói rằng “anh ấy có vẻ là một người đáng mến”. “Nếu một người 18 tuổi nghĩ về cậu ấy như vậy thì thật sự họ đã làm được”, Cook nói.
Jarvis là thử thách cá nhân của Zuckerberg cho năm 2016. Mục tiêu đề ra của anh năm nay là đi đến tất cả 50 tiểu bang của Hoa Kỳ và nâng cao sự hiểu biết của mình về cộng đồng của họ (một sự đối nghịch so với năm 2011 khi mục tiêu của anh năm đó là chỉ ăn thịt của những con vật mà anh tự mình giết được). Zuckerberg cũng đang dành nhiều thời gian hơn để họp với các nhà ngoại giao và bắt đầu tính toán làm thế nào đầu tư 99% tài sản cá nhân của mình – khoảng 2 tỷ USD tiền mặt và những bất động sản khác – cộng với 52 tỷ USD trị giá cổ phiếu của Facebook – vào các tổ chức từ thiện.
Với tất cả những điều trên, có vẻ là hợp lí để tự hỏi liệu Zuckerberg có muốn dấn thân vào giới chính trị hay không. Anh ấy không hề nói gì, nhưng sự pha trộn giữa một doanhnhân nghiêm túc và vẻ hài hước của một ông bố khiến người khác liên tưởng đến màu sắc của một chính trị gia. Nếu có thời gian bạn hãy xem qua các tài khoản mạng xã hội của Tổng thống Barack Obama để cảm nhận.
