Nội Dung Chính
Cho dù bạn định đầu tư bằng cách đi vay hoặc kêu gọi góp vốn hay liên kết cả hai cách đó để kinh doanh nhượng quyền, bước đầu tiên và cũng là bước quan trọng nhất là lập kế hoạch kinh doanh cơ bản. Đây được xem là phương tiện không thể thiếu trong “hành trình” gọi vốn của bạn.
Nếu chưa có một bản kế hoạch kinh doanh đầy đủ, hãy nhờ nhân viên kế toán giúp lập những nội dung tài chính trong kế hoạch kinh doanh. Bạn cũng có thể xem xét xem chủ thương hiệu có đề nghị hỗ trợ cho người mua quyền thương mại tương lai xây dựng một kế hoạch hay không. Một số chương trình phần mềm và sách trên thị trường có thể giúp bạn từng bước lập một kế hoạch kinh doanh khả thi.
Mục đích của kế hoạch kinh doanh là trình bày cho bên cho vay và nhà đầu tư biết ngành dự kiến kinh doanh, tại sao đây là một kế hoạch đầu tư hiệu quả, doanh nghiệp sẽ được quản lý ra sao, khi nào bạn sẽ có lợi nhuận, bạn sẽ trả nợ hoặc thu hồi vốn đầu tư ra sao…
Điểm xuất phát của bạn là tài liệu công bố các điều khoản về nhượng quyền thương mại dành cho khách hàng (UFOC).
UFOC là bản cáo bạch chi tiết đầu tư do Bên nhượng quyền cung cấp, gồm rất nhiều thông tin bạn cần cho kế hoạch kinh doanh. Ngoài ra, do sự nghiệp kinh doanh của chủ thương hiệu và của người mua quyền thương mại thường đan xen với nhau, nên bên cho vay hoặc nhà đầu tư thường muốn biết về hệ thống nhượng quyền cũng như bạn sẽ kinh doanh như thế nào.
Hướng dẫn lập kế hoạch kinh doanh cơ bản
Sau đây là ví dụ về hình thức và những thông tin cơ bản mà phần lớn một kế hoạch kinh doanh cần có.
Sau trang bìa với tên bạn (hoặc tên công ty), địa chỉ, số điện thoại, tên lĩnh vực kinh doanh và tên của cá nhân hoặc công ty mà bạn gửi tới, bạn hãy lập một bảng mục lục trước khi đi vào phần chính của bản kế hoạch.
Tóm tắt
Thường được gọi là bản “tóm tắt dành cho cấp lãnh đạo”, đây là phần quan trọng nhất trong kế hoạch ở khía cạnh kết quả tiềm năng của doanh nghiệp. Nó giúp gây ấn tượng đầu tiên (có thể là duy nhất) về kế hoạch đầu tư của bạn với cán bộ tín dụng, nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng. Những người này có ít thời gian và bạn không thể hy vọng họ dành nhiều thời gian xem xét kỹ kế hoạch kinh doanh của bạn. Thay vào đó, bản tóm tắt của bạn phải có tác dụng lôi kéo họ ngay từ đầu, nhằm làm cho họ quan tâm, muốn tìm hiểu nhiều hơn về cá nhân bạn và đề xuất kinh doanh của bạn. Nếu không thì đề xuất của bạn sẽ nằm dưới đáy chồng hồ sơ, thậm chí không được xem lướt qua.
Bản tóm tắt (chỉ từ một đến hai trang) cần mô tả doanh nghiệp bạn muốn mua loại hình kinh doanh nhượng quyền với một số thông tin chi tiết về sản phẩm hoặc các dịch vụ mà loại hình nhượng quyền đó sẽ bán. Tiếp theo, hãy viết bản tóm tắt đánh giá chung về lĩnh vực đó và nếu có thể gộp luôn cả những số liệu thống kê và dự đoán cho ngành kinh doanh đó.
Tiếp theo mô tả sơ lược về đơn vị nhượng quyền thương mại. Hãy suy nghĩ về những đặc tính lôi cuốn bạn và nhấn mạnh những điểm này trong bản tóm tắt.
Bản tóm tắt cũng phải nêu cả những thông tin cơ bản như bề dày kinh doanh của công ty, số lượng cửa hàng nhượng quyền và phạm vi địa lý các cửa hàng đang hoạt động. Hãy kết luận với những nội dung làm nổi bật Bên nhượng quyền.
Cuối cùng, bạn phải nêu rõ khoản tiền cần vay, hoặc khoản tiền đầu tư cần thiết. Đồng thời, trình bày kế hoạch sử dụng vốn theo yêu cầu – ví dụ chi phí xây dựng, vốn lưu động, hàng lưu kho và trang thiết bị. Sau đó kết thúc bản tóm tắt bằng thông tin mà người đọc đang cần, đó là bạn sẽ trả nợ hoặc hoàn vốn đầu tư như thế nào và bao giờ.
Lời mách nước: Hãy tìm một vài người mà bạn tôn trọng ý kiến của họ và nhờ xem qua bản tóm tắt trước khi gửi đi. Hãy đề nghị họ đánh dấu cả những yếu tố thu hút sự quan tâm và những yếu tố gây bất lợi cho mục đích trình bày. Sau đó hãy sửa đổi bản tóm tắt.
Quản lý
Thông thường, người cho vay và nhà đầu tư rất quan tâm đến chất lượng đội ngũ quản lý, họ sẽ xem xét rất kỹ năng lực của đội ngũ này. Lưu ý rằng lĩnh vực kinh doanh của bạn là kinh doanh nhượng quyền, nên những người cho vay và nhà đầu tư cũng sẽ đánh giá chất lượng quản lý của hệ thống nhượng quyền.
Bạn cần trình bày được cách đánh giá trình độ và năng lực của các giám đốc điều hành và những nhà quản lý khác để mang đến thành công cho hoạt động kinh doanh nhượng quyền. Hãy hỗ trợ các lập luận của mình bằng những bản lý lịch chuyên nghiệp của những cá nhân đó. Nên nhớ rằng bạn đang cố gắng làm cho người đọc cảm thấy tin tưởng về khả năng điều hành công việc kinh doanh mới.
Mô tả công việc kinh doanh
Bạn cần xác định được loại hình doanh nghiệp của bạn. Nội dung của bản mô tả công việc kinh doanh thay đổi phụ thuộc vào hình thức kinh doanh được lựa chọn. Nếu bạn lập kế hoạch để kinh doanh với hình thức một công ty, hãy thêm tên và địa chỉ của các cổ đông, giám đốc và cán bộ quản lý.
Nhằm cụ thể hóa những thông tin trong bản tóm tắt, hãy cho biết ngành kinh doanh và các sản phẩm hoặc dịch vụ bạn chọn, cả thông tin về doanh thu hiện tại trong ngành và dự đoán doanh thu trong vòng 5 năm tới. Hãy nhấn mạnh tiềm năng thị trường và xu hướng phát triển của các sản phẩm hoặc dịch vụ trong ngành. Phần lớn các thông tin này được khai thác trực tiếp từ UFOC.
Bạn phải tìm ra được ít nhất một lợi thế cạnh tranh làm đối trọng với đối thủ cạnh tranh chính.
Kế hoạch tiếp thị
Sau khi đã mô tả sơ lược về doanh nghiệp, giờ đến lúc bạn đi vào chi tiết. Bạn cần dẫn dắt người đọc từng bước một bằng một bản kế hoạch cụ thể trình bày việc bán hàng và tiếp thị sản phẩm hoặc dịch vụ tại một vị trí hoặc khu vực cụ thể mà bạn chọn.
Lĩnh vực kinh doanh hoặc dịch vụ của bạn không dành cho tất cả mọi người, vì thế bạn sẽ phải xác định đặc tính của những người nhiều khả năng sẽ mua sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn. Điều này được gọi là “phân khúc thị trường”.
Bạn sẽ chia thị trường số đông thành những tiểu thị trường, mỗi thị trường nhỏ có những đặc tính mua hàng đặc thù. Hãy chọn phân khúc thị trường mà bạn có dự định tiếp cận kinh doanh, xác định những đặc tính của chúng và đưa vào bản kế hoạch tiếp thị này.
Bản kế hoạch cũng phải phân tích kỹ lưỡng về những đối thủ cạnh tranh hiện tại và tiềm tàng trong khu vực kinh doanh đã được chọn, như các sản phẩm và dịch vụ cạnh tranh là gì, cách thức tiếp thị và chi phí của họ như thế nào. Phân tích sự cạnh tranh và so sánh với các sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn.
Bạn phải tìm ra được ít nhất một lợi thế cạnh tranh làm đối trọng với đối thủ cạnh tranh chính. Ví dụ, có thể do chất lượng sản phẩm của bạn tuyệt hảo hơn, dịch vụ bạn cung cấp độc đáo hơn, hoặc chi phí các sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn thấp hơn 10% so với đối thủ cạnh tranh chính. Chớ bỏ qua những vấn đề nhỏ, ví dụ như thời gian mở cửa phục vụ lâu hơn hoặc vị trí kinh doanh hấp dẫn hơn cũng có thể trở thành lợi thế cạnh tranh.
Tiếp theo, hãy cho biết bạn sẽ bán và tiếp thị sản phẩm hoặc dịch vụ như thế nào. Nếu Bên nhượng quyền có chiến dịch quảng cáo tầm quốc gia mà bạn có tham gia, hãy cho biết những chi phí quảng cáo này được sử dụng ra sao và tác động của nó tới doanh nghiệp của bạn như thế nào.
Người đọc cũng sẽ rất quan tâm đến các kế hoạch quảng cáo và tiếp thị trong phạm vi địa phương. Hãy diễn giải chi phí quảng cáo được chi tiêu như thế nào và sử dụng những phương tiện truyền thông nào. Hãy đưa vào kế hoạch những sáng kiến nhằm thu hút được lượng khách hàng lớn nhất.
Dự báo tài chính
Do chỉ mới bắt đầu kinh doanh nên bạn sẽ không có dữ liệu tài chính thực, vì vậy kết quả phân tích tài chính của bạn sẽ “mang tính ước đoán”, tức các dữ liệu có tính giả thuyết và không phải con số có thực. Do đó bảng phân tích lưu chuyển tiền tệ ước đoán sẽ dự đoán thu nhập và chi phí trong một thời khoảng tương lai chứ không phải từ những số liệu thực tế đã thực hiện được trong quá khứ.
Việc soạn thảo kế hoạch kinh doanh khiến bạn phải để ý tới tất cả các khía cạnh của hoạt động kinh doanh.
Yêu cầu xin vay vốn hoặc đầu tư. Bảng cân đối kế toán, thông tin về lưu chuyển tiền tệ, báo cáo lãi lỗ là những tài liệu có mục đích cuối cùng là để giúp bạn lập được một tờ trình về nhu cầu vay vốn hoặc kêu gọi đầu tư. Bạn phải trình bày bằng những thuật ngữ chính xác và sau đó cho người đọc biết cách bạn sẽ sử dụng những nguồn vốn đó ra sao. Ngoài ra, bạn nên cho biết rõ giá trị khoản đầu tư bằng tiền của bản thân và nêu bất các điều khoản đối với các khoản vay và đầu tư.
Các tài liệu khác
Tùy theo nét đặc trưng của loại hình kinh doanh mà bạn chọn, có thể cần phải cung cấp thêm một số tài liệu liên quan.
Ngoài việc sử dụng bản kế hoạch này như một phương tiện cần thiết để vay tiền, bạn cũng sẽ có được lợi ích từ việc lập và hoàn tất bản kế hoạch. Việc soạn thảo kế hoạch kinh doanh khiến bạn phải để ý tới tất cả các khía cạnh của hoạt động kinh doanh. Trong một hoặc hai năm đầu bận rộn, bạn sẽ thấy thật hữu ích khi định kỳ tham khảo bản kế hoạch kinh doanh để có thể đi đúng quỹ đạo kinh doanh và tập trung trở lại mục tiêu của mình.
